Mahambet Utemisov 1804-1846 yıllarında yaşamış ünlü bir
Kazak halk ozanıydı. Muhambet yalnızca ozan değil, halkını peşinden sürükleyebilen
bir halk kahramanıydı. Yüreği özgür ve bağımsız Kazakistan içim çarpan savaşçı
ve cesur yürekli bir ozandı.
Bokey Ordı’nın Beketai bölgesinde (şimdiki Ural
vilayeti Janibek ilçesi) doğdu. Çocukluğundan itibaren şiirle uğraşmaya
başladı. Olağanüstü yeteneği ile herkesin dikkatini çekmeyi başardı. Sadece söz
ustalığı ile değil aynı zamanda bilgeliği, cesurluğu, kişiliği ve liderlik
özellikleri ile ün saldı.
![]() |
Махамбет Өтемісов (1804 - 1846) |
Mahambet halk arasında tanınmaya
başlayınca Jangir Han onu isteklerine boyun eğmesi için zorladı ve hükümete
karşı şiir yazmasını yasakladı. Fakat özgürlük aşığı ozan, Han’a itaat etmeyi
kabul etmedi. Jangir Han ozanın iradesini kırmaya karar verdi ve gözaltına
aldı. 1829-1830 yıllarını şehir hapishanesinde geçirdi. Hapisten çıkınca
Mahambet İsatay Taimanov ile birleşerek halkı kendi şiirleri ile Çarlık rejimi
ve Hanlık baskısına, zulmüne karşı mücadeleye davet etti. Şiirlerinde özgürlüğü
ve halk kahramanlarının ve savaşçıların kahramanlıklarından bahsetti.
1838 yılında İsatay’in ölümünden sonra Mahambet küçük
bir grup arkadaşları ile Hiva Hanlığına taşındı. Yine halkı hükümete karşı
ayaklandırdı fakat başarısız oldu. Gizlice Bokey Hanlığına geçti. Han ve Çar’a
karşı halkı örgütlemeye başladı. Hükümet tarafından Orenburg’a getirilen ve
tutuklanan Muhambet ciddi bir uyarının ardından tekrar serbest bırakıldı.
Ozan yaşamının son yıllarını köyde geçirdi. Tekrar
halkı isyana teşvik eder düşüncesi ile Jangir Han ile Sultan Baymagambet
tarafından sürekli takip edildi. Sonunda Mahambet Han’ın adamları tarafından
pusuya düşürülerek öldürüldü.
Mahambet halkın hafızasında özgürlük, bağımsızlık ve adalet savaşçısı
olarak anılacaktır.Çağlar ERBEK
Yorumlar
Yorum Gönder